Czy opakowania jednostkowe lub pojazdy cysterny przwożace paliwa

Temat stosowania znaku dla towarów stwarzających zagrożenie dla środowiska stanowi od początku 2011 roku wiele kontrowersji.

Przede wszystkim dlatego, że do tej pory ADR przyzwyczaił nas do "czerpania wiedzy" z tabeli A. Informacji o stosowaniu ww. znaku próżno jednak szukać w tej tabeli.

Zgodnie z postanowieniami ADR 2009, producenci mieli czas do końca 2010 roku na przeprowadzenie oceny - zgodnie z kryteriami zapisanymi w 2.2.9.1.10 ADR - czy ich towary należy uznać za stwarzające zagrożenie dla środowiska. Należy założyć, że Ci którzy takie badania przeprowadzili, umieścili stosowną informację w części XIV karty charakterystyki. Zgodnie bowiem z wymaganiami załącznika II do rozporządzenia (WE) nr 1907/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 18 grudnia 2006 r. w sprawie rejestracji, oceny, udzielania zezwoleń i stosowanych ograniczeń w zakresie chemikaliów (REACH), utworzenia Europejskiej Agencji Chemikaliów, zmieniającego dyrektywę 1999/45/WE oraz uchylającego rozporządzenie Rady (EWG) nr 793/93 i rozporządzenie Komisji (WE) nr 1488/94, jak również dyrektywę Rady 76/769/EWG i dyrektywy Komisji 91/155/EWG, 93/67/EWG, 93/105/WE i 2000/21/WE, zwanego potocznie REACH, w tej części karty powinny znaleźć się WSZELKIE informacje istotne z punktu widzenia transportu towaru. Praktyka pokazuje jednak, że w większości przypadków w ww. miejscu KCH nie znajdziemy interesującej nas informacji. I w tym przypadku z pomocą może nam przyjść już ADR 2011 (który przecież możemy stosować już teraz, choć w chwili tworzenia niniejszej informacji, nie ukazał się on w polskiej wersji językowej). Otóż w znowelizowanym ADR znajdziemy nowy przepis 2.2.9.1.10.5 o treści (tłumaczenie : 2.2.9.1.10.5 Materiały lub mieszaniny, które na podstawie rozporządzenia 1272/2008/WE są klasyfikowane jako zagrażające środowisku (środowisku wodnemu)

Jeżeli dane potrzebne do klasyfikacji zgodnie z kryteriami 2.2.9.1.10.3 nie są dostępne, to: (a) materiały lub mieszaniny powinny być zaklasyfikowane jako zagrażające środowisku (środowisku wodnemu), jeżeli są one przyporządkowane do kategorii wodna ostra 1, wodna przewlekła 1 lub wodna przewlekła 2 zgodnie z rozporządzeniem 1272/2008/WE lub - o ile ma to nadal zastosowanie zgodnie z tym rozporządzeniem - jeżeli są im przyporządkowane zwroty zagrożenia R50, R50/53 lub R51/53 zgodnie z dyrektywą 67/548/EWG lub 1999/45/WE;

(b) materiał lub mieszaninę uważa się jako niezagrażające środowisku (środowisku wodnemu), jeżeli zgodnie z wymienionymi dyrektywami lub wymienionym rozporządzeniem nie mają przyporządkowanych wymienionych zwrotów zagrożeń lub kategorii. Jak widać więc, w przypadku braku odpowiednich danych, za towar stwarzający zagrożenie dla środowiska należy uważać taki, który zgodnie z kryteriami klasyfikacyjnymi dla substancji i preparatów (znajdującymi u nas odbicie w Rozporządzeniu Ministra Zdrowia w sprawie kryteriów i sposobów klasyfikacji substancji i preparatów chemicznych Dz. U. Nr 171 z 2003r., poz. 1666 z późn. zmianami) ma przypisane zwroty określające rodzaj zagrożenia: R50, R50/53 lub R51/53. W przypadku substancji klasyfikowanych w oparciu o rozporządzenie CLP znaczenie ma przypisanie do odpowiedniej kategorii. Informację o zwrotach określających rodzaj zagrożenia znaleźć można w sekcji II lub XV karty charakterystyki. W przypadku towarów których dotycz pytanie, mogę opierać się jedynie na niezbyt głębokiej analizie dostępnych mi kart. Wynika z niej, że benzyna UN 1203 ma przypisany zwrot R50 (a więc przy braku innych danych, zgodnie z 2.2.9.1.10.5 należy ją uznać za towar zagrażający środowisku), w przypadku oleju napędowego UN 1202 przypisany jest zwrot R52/53 tym samym towar nie jest uznawany za stwarzający zagrożenie dla środowiska.

Należy jednakże mieć na uwadze, że w każdym przypadku należy sięgać do konkretnej i aktualnej karty charakterystyki. W przypadku, gdy towar jest uznawany za stwarzający zagrożenie dla środowiska, z oznakowania zwolnione są opakowania pojedyncze zawierające nie więcej niż 5 litrów cieczy i opakowania kombinowane zawierające opakowania jednostkowe zawierające nie więcej niż 5 litrów cieczy.

Warto również wspomnieć, że nowy ADR2011 wymaga umieszczenia informacji w dokumencie przewozowym, jeśli przewożony towar stwarza zagrożenie dla środowiska. To jest zapewne rozwiązanie oczekiwane przez przewoźników. Musimy jednakże pamiętać, że obowiązek stosowania ADR 2011 pojawi się od 1 lipca 2011r. Wcześniej nie ma podstaw do żądania odpowiedniego zapisu w dokumentach przewozowych.

Osobną kwestią jest fakt, że ADR określa symbol "rybki" jako znak. O ile więc w taryfikatorze znajdzie się zapis dotyczący braków w oznakowaniu dodatkowym sztuk przesyłki obejmujący również i ten znak, o tyle w przypadku cystern i kontenerów, brak znaku dla towarów zagrażających środowisku nie został ujęty. Czyżby więc "znak" znalazł się poza taryfikatorem :) ?