Czas pracy kierowców - poradnik

Zapraszamy do zapoznania się z bezpłatnym poradnikiem specjalnie przygotowanym przez Państwową Inspekcję Pracy. Autor: Małgorzata Zofia Staszewska. Wydanie 2010 r.

W niniejszej publikacji znajdziecie Państwo odpowiedzi na najbardziej nurtujące pytania. Dowiecie się Państwo o zasadach rozliczania czasu pracy kierowców. Pytania problemowe wraz z odpowiedziami wyjaśnią pojawiające się często kwestie sporne.

Publikacja jest dostępna bezpłatnie i można ją porać w formacie pdf:

Czas pracy kierowcy

Spis treści:

I. Zakres stosowania ustawy o czasie pracy kierowców

• 1. Dlaczego warto przestrzegać przepisy o czasie pracy kierowców ?
• 2. Co określa ustawa o czasie pracy kierowców ?
• 3. Czym się różni czas pracy od czasu prowadzenia pojazdu?
• 4. Czy do wszystkich grup kierowców stosuje się normy i systemy czasu pracy określone w ustawie o czasie pracy kierowców, np. czy przepisy te mają zastosowanie do kierowcy samochodu osobowego ?

II. Ustawa o czasie pracy kierowców, pojęcia podstawowe

• 1. Co to jest przewóz drogowy ?
• 2. Co to jest transport drogowy ?
• 3. Co oznacza przewóz regularny ?
• 4. Co oznacza niezarobkowy przewóz drogowy ?
• 5. Co oznacza stanowisko pracy kierowcy ?
• 6. Co rozumiemy pod pojęciem dzienny okres odpoczynku ?

III. Czas pracy

• 1. Co zaliczamy do czasu pracy kierowcy ?
• 2. Jakich czynności nie zaliczamy do czasu pracy kierowcy ?

IV. Dyżur, dyspozycja

• 1. Co oznacza dyżur, jakie są jego rodzaje ?
• 2. Czy w zadaniowym systemie czasu pracy czas, w którym kierowca towarzyszy pojazdowi transportowanemu promem lub pociągiem, zawsze jest dyżurem ?
• 3. Czy okresy odpoczynku dobowego mogą być traktowane jako czas dyżuru ?
• 4. W jaki sposób jest rekompensowany czas dyżuru ?
• 5. Jakie wynagrodzenie przysługuje kierowcy za czas obowiązkowych przerw między okresami prowadzenia pojazdu, które zaliczamy do czasu dyżuru ?
• 6. Jakie mogą występować zakazy ruchu na drogach ?

V. Obligatoryjne przerwy i odpoczynki

• 1. Jakie przerwy przysługują kierowcom ?
• 2. Czy kierowca podlegający przepisom rozporządzenia (WE) 561/2006 musi robić dodatkową 45-minutową przerwę po 6 godzinach pracy ?
• 3. Ile wynosi odpoczynek dobowy kierowcy ?
• 4. Czy kierowca podlegający przepisom rozporządzenia (WE) 561/2006 musi robić zawsze 11-godzinny odpoczynek dobowy ?
• 5. Ile wynosi tygodniowy odpoczynek kierowcy ?
• 6. Czy kierowca podlegający przepisom rozporządzenia (WE) 561/2006 musi robić 35-godzinny czy 45-godzinny odpoczynek tygodniowy ?

VI. Systemy i rozkłady czasu pracy

• 1. Jakie są podstawowe normy czasu pracy kierowców ?
• 2. Co to jest równoważny system czasu pracy ?
• 3. Co to jest przerywany system czasu pracy ?
• 4. Kiedy może być stosowany zadaniowy czas pracy ?
• 5. Co to jest równoważno-przerywany system czasu pracy ?
• 6. Czy kierowca może pracować dłużej niż 40 godzin tygodniowo ?
• 7. Na jaki okres trzeba ustalać rozkład czasu pracy w przewozie regularnym osób ?
• 8. Czy trzeba ustalać szczegółowy rozkład czasu pracy dla kierowcy wykonującego przewóz rzeczy ?
• 9. W jaki sposób wprowadza się systemy czasu pracy ?
• 10. Czy w równoważnym systemie czasu pracy, wprowadzając dłuższy niż jednomiesięczny okres rozliczeniowy zawsze trzeba zawiadomić właściwego inspektora pracy ?

VII. Ewidencja czasu pracy kierowcy

• 1. W jakiej formie można prowadzić ewidencję czasu pracy kierowców ?
• 2. Jak należy rozumieć tydzień ? – art. 2 pkt 5 ustawy o czasie pracy kierowców
• 3. Jak należy rozumieć dobę? – art. 8 ustawy o czasie pracy kierowców

VIII. Rozliczanie czasu pracy

• 1. W jaki sposób należy dokonywać rozliczenia czasu pracy ?
• 2. Co to są godziny nadliczbowe ?
• 3. Jakie są limity pracy w godzinach nadliczbowych ?
• 4. Jakie są konsekwencje wykonywana pracy w porze nocnej ?
• 5. Kiedy występuje praca w porze nocnej ?
• 6. Czy za pracę w porze nocnej trzeba dodatkowo płacić jakiś dodatek ?
• 7. Czy kierowca może pracować w niedzielę i święta ?
• 8. Jakie dni są dniami ustawowo wolnymi od pracy ?

IX. Podróż służbowa

• 1. Co to jest podróż służbowa kierowcy ?
• 2. Jakie świadczenia przysługują kierowcy w związku z odbyciem podróży służbowej ?

X. Pytania różne problemowe

• 1. Czy czas, który w świetle art. 4g Rozporządzenia (WE) nr 561/2006, jest odpoczynkiem dzielonym, alternatywnym (minimum 3 godziny między rozpoczęciem, a zakończeniem jazdy), wlicza się do czasu pracy kierowcy czy do odpoczynku dobowego ?
• 2. Czy dłuższe przerwy, trwające ponad godzinę, między rozpoczęciem, a zakończeniem pracy, wlicza się do odpoczynku dobowego, czy do czasu pracy kierowców ?
• 3. Czy czas jazdy w podwójnej obsadzie od rozpoczęcia do zakończenia pracy, przekraczający 10-godzinny dobowy wymiar czasu pracy w systemie równoważnym, jest zgodny z ustawą o czasie pracy kierowców ?
• 4. Czy odpoczynek dobowy w podwójnej załodze należy zapewnić w dobie "pracowniczej" czy w okresie 30-godzinnym ?
• 5. Czy system równoważny w transporcie drogowym dla kierowców jeżdżących pojazdami powyżej 3,5 tony według norm określonych w rozporządzeniu (WE) nr 561/2006, obejmuje 12 godzin pracy zgodnie z interpretacją ustawy o czasie pracy kierowców, czy 10 godzin ?
• 6. Czy przekroczenie 12-godzinnego czasu pracy przez kierowców traktowane jest jako naruszenie czy też godziny wypracowane ponad normę ? Czy w tej sytuacji przysługuje kierowcy dodatek za nadgodziny ?
• 7. Prawidłowe wpisywanie godzin pracy w ewidencji czasu pracy kierowców np. jeżeli kierowca rozpoczyna pracę w poniedziałek (o godz. 20.00) a kończy we wtorek po północy (o godz. 4.00) to w jaki sposób powinny być ujęte godziny pracy ? Czy 8 godzin do poniedziałku, czy też rozdzielnie po 4 godziny na poniedziałek i wtorek ?
• 8. Czy wypracowane godziny ponad normę, wynikające z dyspozycyjności, zaliczane są do nadgodzin i czy należy się za nie dodatkowe wynagrodzenie dla kierowcy ?
• 9. Jak należy traktować czas wolny od pracy, który pracownicy spędzają w domu, po kilku dziesięciodniowej nieobecności w kraju ? Czy jest to dla nich czas dyżuru w myśl art. 9 pkt 5 ustawy o czasie pracy kierowców ? Czy pracownicy Ci mogą w tym czasie wykorzystywać należne im urlopy wypoczynkowe po wykorzystaniu przysługujących nadgodzin ? W jaki sposób, zależnie od interpretacji, winni być za ten czas wynagradzani ?
• 10. Czy czas dojazdu kierowcy do początku trasy (baza samochodowa w Niemczech) z różnych miejscowości w Polsce (nie koniecznie miejsc zamieszkania) jest czasem podróży służbowej na terenie kraju i tego tytułu przysługiwać im będą wszelkie świadczenia z tym związane ?
  Czy czas tego przejazdu liczony będzie jako faktyczny czas pracy w myśl art. 6 pkt 1 ustawy o czasie pracy kierowców ? Czy może być to czas kwalifikowany, jako "okres pozostawania do dyspozycji" i rozliczany jak dyżur ?

XI. Podstawowe akty prawne

Czas pracy kierowcy

Czas pracy kierowcy ulotka